Μετά τον Όρθρο της Μεγάλης Τρίτης τον οποίο ψάλλουμε το βράδυ της Μεγάλης Δευτέρας, η Εκκλησία μας, σήμερα, αναγιγνώσκει δύο παραβολές από το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο: την παραβολή των δέκα παρθένων και την παραβολή των ταλάντων.
Η ανάμνηση των δέκα παρθένων μας καλεί να προετοιμαστούμε και να υποδεχτούμε τον Νυμφίο, ο Οποίος μας παρακινεί:
«γρηγορεῖτε οὖν, ὅτι οὐκ οἴδατε τὴν ἡμέραν οὐδὲ τὴν ὥραν ἐν ᾗ ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου ἔρχεται.»
Μέσα από την παραβολή αυτή, ο Κύριος μας δίνει το παράδειγμα της ελεημοσύνης ως αρετής, η οποία μαζί με την αρετή της παρθενίας, καθιστά τον πιστό μέτοχο της ουράνιας Βασιλείας του Νυμφίου. Το μεγάλο επίτευγμα της αρετής της παρθενίας, δεν υποδεικνύει την αμέλεια των υπολοίπων ενάρετων έργων. Αντιθέτως, οι πέντε παρθένες που δεν είχαν παραβλέψει και τις αρετές της ελεημοσύνης, της ευσπλαχνίας και της συγχώρεσης, ήταν εκείνες οι ψυχές, τις οποίες το λάδι του ελέους τις οδηγεί στην αιώνια ζωή. Από την άλλη πλευρά, οι παρθένες που νύσταξαν και κοιμήθηκαν, δηλαδή πέθαναν χωρίς να προνοήσουν να έχουν άφθονο το λάδι της ελεημοσύνης, όταν ξύπνησαν, αν και έψαξαν να βρουν λάδι για να φωτίσουν το καντήλι τους, την τελευταία στιγμή έμειναν εκτός του νυμφώνα του Κυρίου.
Συγχρόνως, την Μ.Τρίτη μνημονεύεται και η παραβολή των ταλάντων, όπου ένας άρχοντας φεύγοντας σε ταξίδι εμπιστεύεται τα υπάρχοντά του στους δούλους του. Στον έναν δίνει πέντε τάλαντα, στον άλλον δύο και σ’ άλλον ένα. Ύστερα από μεγάλο χρονικό διάστημα επέστρεψε και οι δούλοι του δίνουν λογαριασμό: αυτός που πήρε πέντε τάλαντα εργάστηκε και του έφερε άλλα πέντε, αυτός που πήρε δύο του επιστρέφει τέσσερα, όμως αυτός που πήρε ένα το επιστρέφει, γιατί πιστεύει ότι ο κύριός του είναι σκληρός άνθρωπος και θερίζει εκεί όπου δεν έσπειρε. Έτσι, ο άρχοντας διατάζει να του πάρουν το τάλαντο και να το δώσουν σ’ εκείνον που έχει δέκα και για να τον τιμωρήσει του στερεί την κοινωνία με τους άλλους.
Το αλληγορικό μήνυμα της παραβολής, μας καλεί να αξιοποιήσουμε το τάλαντο, δηλαδή το χάρισμα που μας δίνει ο Κύριος και μάλιστα να εργαστούμε και να το καλλιεργήσουμε με ιδιαίτερη επιμέλεια και ζήλο. Τα χαρίσματα του Θεού στον άνθρωπο δεν είναι μια ρηχή ηθικολογία προς ικανοποίηση του προσωπικού μας οφέλους ή ακόμη και της ψευδούς εικόνας του «ηθικού» ανθρώπου στην κοινωνία με τους άλλους. Είναι, όμως, πνευματικά χαρίσματα τα οποία αξιοποιούνται ορθά στο πλαίσιο της Εκκλησιαστικής ζωής, μακριά από εγωιστικά κίνητρα και πάντοτε ενάρετα και με πρόθεση αγάπης.
Εν κατακλείδι, η Μ.Τρίτη είναι ημέρα προτροπής, για εμάς τους πιστούς, να επαγρυπνούμε και να προετοιμαστούμε πνευματικά για τη στιγμή εκείνη που θα συναντήσουμε τον Χριστό. Η προετοιμασία αυτή, όμως, δεν είναι επιφανειακή, αλλά σημαίνει την αξιοποίηση και καλλιέργεια των αρετών και των χαρισμάτων που ο Νυμφίος μας έδωσε και ο Οποίος θα έρθει μετά δόξης για να κρίνει.
Ἀπολυτίκιο:
Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός, καὶ μακάριος ὁ δοῦλος, ὃν εὑρήσει γρηγοροῦντα, ἀνάξιος δὲ πάλιν, ὃν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα. Βλέπε οὖν ψυχή μου, μὴ τῷ ὕπνῳ κατενεχθής, ἵνα μῄ τῷ θανάτῳ παραδοθῇς, καὶ τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθῇς, ἀλλὰ ἀνάνηψον κράζουσα· Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος εἶ ὁ Θεός, διὰ τῆς Θεοτόκου ἐλέησον ἡμᾶς.
Καλή και Ευλογημένη Μεγάλη Τρίτη με αγάπη και μετάνοια!
Νικολαΐδου Παναγιώτα, τελειόφοιτη τμήματος Θεολογίας Ε.Κ.Π.Α.
